Νοσοκομείο

Πώς να σου εξηγήσω
γιατρέ μου
οτι αυτό που για σένα είναι 
περιστατικό
για μένα είναι ο 
πατέρας μου.
.......................
.......................
Στη σάλα αναμονής
του νοσοκομείου
ανάμεσα σε λέξεις καθημερινές
"ποναμε","χειρουργηθηκαμε", "εσεις;"
χασμουρητά και μάτια εκκρεμή
φορούν πρασινα, σκεφτόμουν
γιατί συμβολίζουν την ελπίδα.
"Τα χρώματα λένε ψεματα"
θα μου έλεγε
αν μπορούσε να σηκώσει
το λευκό σεντόνι
απ τα μάτια του.
Το φορείο εσπρωχνε ένας
 στα πράσινα ντυμένος.
...........................
..........................
Όταν με κοιτάς
μ' αυτά τα μάτια
με τέμνεις
σαν διάδρομος νοσοκομείου
Οριζοντίως και καθέτως

Συνέντευξη στο Εξώστης free pres της Θεσσαλονίκης

http://www.exostispress.gr/Article/sinenteixi-me-tin-siggrafea-eleni-anastasopoulou-0



της Βούλας Παπατσιφλικιώτη

Συνέντευξη με την συγγραφέα Ελένη Αναστασοπούλου!

Μέσα από αυτή τη στήλη θα γνωρίσουμε μια συγγραφέα, που μας έρχεται από την όμορφη Λάρισα! H κ. Ελένη Αναστασοπούλου σπούδασε παιδαγωγικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα, ΑΠΘ και Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και στην Ιταλία. Έκτοτε, εκπαιδεύει κι εκπαιδεύεται, δια βίου, τόσο στο πεδίο της παιδαγωγικής όσο και στη λογοτεχνία. Έχει εκδώσει τέσσερα βιβλία παιδαγωγικού περιεχομένου και δύο λογοτεχνικά. Μας παρουσιάζει τα δύο της έργα και κουβεντιάζει μαζί μας!







Tι σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή παιδικών βιβλίων;

Η παρακίνηση, συν-κίνηση θα το έλεγα,  είναι απόρροια κάποιας ανάγκης. Η γραφή προέκυψε ως ανάγκη να καταγράψω τον προσωπικό μου τρόπο με τον οποίο προσλαμβάνω τον κόσμο. Η έκθεση, δηλαδή η έκδοση, αυτών των σκέψεων προέκυψε ως εκπλήρωση της ανάγκης  για επικοινωνία. Τα πρώτα μου συγγραφικά βήματα απευθύνθηκαν σε ενήλικες και μετά από δυο συλλογικές εκδόσεις με διηγήματα ήρθε το βιβλίο μου «Σκοτωμένο Νερό», απ’ τις εκδόσεις Γαβριηλίδη.  «Το μυστικό της Ερασμίας και του Εραλντ» είναι το πρώτο βιβλίο σε μορφή παραμυθιού  που ωστόσο απευθύνεται τόσο σε παιδιά όσο και σ’ ενήλικες με τον σεβασμό που τρέφω στον αναγνώστη, κάθε ηλικίας. Ως παραμύθι διαπραγματεύεται αρχετυπικές αλήθειες που ενυπάρχουν στον άνθρωπο είτε είναι παιδί είτε είναι ενήλικας.



Πιστεύετε ότι κάποιος γεννιέται ή γίνεται συγγραφέας;

Το ερώτημα σχετικά με το αν γεννιόμαστε με κάτι ή γινόμαστε στην πορεία είναι  προαιώνιο κι έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις  κι έχει απασχολήσει τόσο τη φιλοσοφία (εμπειριστές/ γενετιστές) όσο και την ψυχολογία. Εκ της προσωπικής μου θεώρησης και στάσης δεν πιστεύω στον κληρονομικό ντετερμινισμό και εκ του ρόλου μου ως παιδαγωγού  πιστεύω στην εξέλιξη του ανθρώπου δια της αγωγής, της εκπαίδευσης και της εξάσκησης, χωρίς να παραγνωρίζω τις κλίσεις και τα ταλέντα.


Ποια νοήματα θέλετε να περάσετε στους μικρούς αναγνώστες των παραμυθιών σας;

Όπως ανέφερα και πριν, τα παραμύθια διαπραγματεύονται αρχετυπικές αξίες και συγκρούσεις όπως το καλό και το κακό, το θάρρος, η δειλία, το δίκιο και το άδικο, η ύβρις, η νέμεσις, η κάθαρση. Τα παιδιά ταυτιζόμενα με τους χαρακτήρες των παραμυθιών μαθαίνουν να διαχειρίζονται με συμβολικό τρόπο και με την ασφάλεια της απόστασης, τις  δικές τους εσωτερικές συγκρούσεις και αγωνίες, τους φόβους και τις ανασφάλειες. Το μυστικό της Ερασμίας και του Εραλντ, βρίσκεται στην επιμονή, στο θάρρος, στη θέληση να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να πετύχουν το στόχο τους.


Είστε αισιόδοξη ή απαισιόδοξη για το μέλλον του παιδικού βιβλίου;

Είναι γεγονός ότι επειδή το παιδικό βιβλίο θεωρείται πολύ εύκολο είδος, διαφωνώ κάθετα μ’ αυτή την αντίληψη και την θεωρώ ανεύθυνη,υπάρχειυπερπαραγωγή και δυστυχώς, ίσως γι' αυτό κυκλοφορούν και πολλές κακές εκδόσεις. Το παιδικό βιβλίο για να έχει διάρκεια πρέπει να έχει ποιότητα και φυσικά ενημερωμένους γονείς κι εκπαιδευτικούς διότι αυτοί επιλέγουν κι έχουν υποχρέωση, αφ’ενός απέναντι στην ψυχοσύνθεση του παιδιού κι αφετέρου να βάζουν τα θεμέλια για τον μελλοντικό ενήλικο αναγνώστη. Όσο για το μέλλον, παρόλη την υπερπαραγωγή, απειλείται τόσο από την κακή ποιότητα όσο κι από τον ηλεκτρονικά μέσα. Η δύναμη των ηλεκτρονικών μέσων είναι τεράστια κι ο συναγωνισμός του έντυπου με τον ηλεκτρονικό λόγο, μοιάζει με κείνον της χελώνας και του λαγού. Ελπίζω όμως ότι όσο θα υπάρχουν άνθρωποι που θα ενδιαφέρονται για την προσωπική επαφή, για τη συνάντηση των βλεμμάτων, για τη ζεστασιά του χαρτιού, για τη μυρωδιά του τυπωμένου βιβλίου, για άγγιγμα, για το αγκάλιασμα και δεν θα υποκαθιστούν όλη αυτή την εγρήγορση των αισθήσεων με την οθόνη του υπολογιστή θα υπάρχουν και βιβλία, για παιδιά και ενήλικες.  Ο αγώνας θα κριθεί στην ποιότητα και στο είδος της επικοινωνίας που ως κοινωνία θα επιλέξουμε και θα στηρίξουμε.


Τι πρέπει να κάνει ένας εκπαιδευτικός ή γονιός για να αγαπήσει το παιδί το βιβλίο;
Να διαβάζει ο ίδιος, να διαβάζει στο παιδί του όσο είναι μικρό, να συν-διαβάζουν όταν μεγαλώνουν, ν’ αφήνουν τα παιδιά ν’ αναπτύσσουν τη δική τους σχέση με το βιβλίο και να μην προσπαθούν να εκμαιεύσουν απ’ αυτά την άποψη που οι ενήλικες έχουν στο μυαλό τους. Αναφέρομαι στην ερώτηση «γιατί σου άρεσε;». Η παραμυθητική διεργασία συνήθως συμβαίνει ασυνείδητα στα παιδιά και δεν έχουν τη δυνατότητα να εξηγήσουν γιατί μαγεύτηκαν από το τάδε κι όχι από το δείνα. Να μην απομαγικοποιούμε λοιπόν τη σχέση του παιδιού με τα παραμύθια, κυρίως, απαιτώντας αναλύσεις και διδάγματα.



 Έχετε συγκινηθεί με ένα βιβλίο που έχετε γράψει ή έχετε διαβάσει;
Συγκινούμαι, γι αυτό όσο περισσότερα βιβλία διαβάζω τόσο πιο πολύ επιστρέφω, με τα κλασσικά αναγνώσματα, ελληνικά και ξένα, αρχίζοντας απ’ τον Όμηρο και τα παραδοσιακά παραμύθια.


Ποια είναι η αγαπημένη σας φράση;
Δεν ξέρω αν είναι αγαπημένη αλλά τη σκέφτομαι συχνά και λειτουργεί σαν κίνητρο για μια συνεχή ανακάλυψη και βελτίωση σε όλα τα επίπεδα. Είναι  από ένα ποίημα του Ναζιμ Χιμέτ : «Κι αυτό που θέλω να σου πω, το πιο όμορφο απ’ όλα, δε στο `χω πει ακόμα».


Για ποιο λόγο θα σταματούσατε να γράφετε;
Αυτή είναι εύκολη απάντηση, εξ’ άλλου προκύπτει κι απ’ τα προηγούμενα. Όταν θα έχει ικανοποιηθεί  η ανάγκη της έκφρασης, τότε θα σταματήσω και να γράφω. Μάλλον ποτέ. Αν εννοείτε και την έκδοση των γραπτών μου αυτό θα εξαρτηθεί απ’ το αν αυτά που γράφω αφορούν και άλλους και αξίζει να τα μοιραστώ μαζί τους.
Ευχαριστώ για την ουσιαστική κουβέντα!


***

Βιβλία της συγγραφέας:


Σκοτωμένο νερό


Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης.
Οι ήρωες των διηγημάτων, η Μυρτώ, η Αργυρούλα, ο Μίμης, ο Πάτσιαβους, ο Σάλιαγκας κτλ., με την αρμόζουσα τεχνική της συγγραφέως συνθέτουν μια οικεία αλλά και φανταστική κοινωνία, της οποίας θα ήθελε ο καθένας μας να είναι μέλος ως πρωταγωνιστής ή παρατηρητής της εκάστοτε ιστορίας.

Με κοινωνική ευαισθησία, με χιούμορ και ευφυείς μεταβάσεις από το δράμα στο χαμόγελο και στο γέλιο, η Ελένη Αναστασοπούλου αρθρώνει πειστικά έναν ελκυστικό κόσμο.


Το μυστικό της Ερασμίας και του Έραλντ




Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διάπλους.
Αρκετές φορές ανάμεσα στους ανθρώπους και συχνά αυθαίρετα, μπαίνουν εμπόδια, περιορισμοί και όρια. Όμως, οι δύο φίλοι, ο Έραλντ και η Ερασμία, με τη βοήθεια της φύσης, βρήκαν το μυστικό τρόπο να τα νικήσουν... ΄

Ήμουνα κι εγώ εκεί και με κέρασαν φακή μου είπανε το μυστικό, άκου τώρα θα στο πω... "Θα περάσεις τη γραμμή αν το θέλεις πάρα πολύ"

 http://www.exostispress.gr/Article/sinenteixi-me-tin-siggrafea-eleni-anastasopoulou-0#ixzz3UCFvCg38

Ευρωκράτορες

Ευρωκράτορες
στους αναπηρικους τους θρονους
καθώς είναι καθισμένοι
δεν περπάτησαν ανάμεσα σε άσκοπα βήματα
δεν έσφιξαν άνεργα χέρια
δεν συνάντησαν μάτια της απόγνωσης.
Ευρωκράτορες
στις βακτηρίες τους στηριγμενοι
όχι από αναπηρία σωματική
αλλά από έπαρση ηγεμονική
αξιοπρέπεια δεν ξέρουν
τι θα πει.
Η μάχη να κριθεί
στα πεδία της ιστορικής μνήμης
η νίκη να κριθεί
στα βλέμματα στις πλατείες και
στις καρδιές.

"Το μυστικό της Ερασμίας και του Εραλντ" στο ο αναγνωστης o anagnostis

http://www.oanagnostis.gr/na-ftiaxis-kala-ton-anthropo-ke-opos-prepi/ 
«Θα περάσεις τη γραμμή αν το θέλεις πάρα πολύ». Σε αυτή την πρόταση εστιάζει η συγγραφέας και επιχειρεί με την αφήγησή της να επαναπροσδιορίσει το θέμα της φιλίας και της αγάπης και κυρίως της  προσπάθειας για την υπέρβαση κάθε εμποδίου, προκειμένου να συναντηθούν τα όνειρα δυο παιδιών, της Ερασμίας και του ‘Εραλντ... 
 Η Αναστασοπούλου χρησιμοποιώντας στοιχεία του παραμυθιού όπως η μεταμόρφωση, θα δώσει τη λύση. Παιχνίδια κυριολεξίας και μεταφοράς, εσωτερική και εξωτερική μεταμόρφωση. Το νερό ως στοιχείο βασικό της φύσης καταλύει τα εμπόδια....
  Κόντρα, σύνορα, όρια, αγάπη, φιλία, εμπόδια, αγώνας, επιμονή, λέξεις και έννοιες που δίνουν νόημα στη ζωή διαπραγματεύεται το βιβλίο αυτό. Η συγγραφέας με θητεία πολύχρονη και πολύπλευρη στο χώρο της προσχολικής εκπαίδευσης, κατέχει τις γνώσεις της παιδικής ψυχής και τις ανάγκες της εκπαίδευσης και με ωραίο αφηγηματικό λόγο, που κουβαλά κάτι από τα παραμύθια, ταξιδεύει τον αναγνώστη και  τον κάνει να σταθεί κριτικά σε αξίες ζωής και να θέτει στόχους. Η εικονογράφηση της  Μιμηλάκη επιτείνει το ονειρικό ύφος του κειμένου και με τα διάφανα χρώματα αναδεικνύει το παιχνίδι του φανταστικού με το πραγματικό. Το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά από 5 χρονών και πάνω.

http://www.oanagnostis.gr/na-ftiaxis-kala-ton-anthropo-ke-opos-prepi/

Κριτική για το Σκοτωμένο Νερό απο τον Δήμο Χλωπτσιούδη

Οι διηγηματογραφικοί νεωτερισμοί της Ελένης Αναστασοπούλου
απο τον Δήμο Χλωπτσιούδη στο

http://tovivlio.net/%CF%83%CE%BA%CE%BF%CF%84%CF%89%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%BF-%CE%BD%CE%B5%CF%81%CF%8C/

Το διήγημα αν και ανήκει στο κλασσικότερα λογοτεχνικά είδη του νεωτερισμού, είναι και εκείνο που δέχεται τους περισσότερους καλλιτεχνικούς πειραματισμούς, εκείνο που χωρά καινοτομίες. Στο πέρασμα των δεκαετιών έγινε ένα είδος σε συγγραφείς κι αναγνώστες, ακριβώς λόγω των νεωτερισμών του. Οι συγγραφείς είναι πιο ελεύθεροι να εκφραστούν φιλοσοφικά, να περιγράψουν κοινωνικά φαινόμενα και καταστάσεις, να πειραματιστούν στο ύφος και τη γραφή μέσα στο περιορισμένο πλαίσιο της μικρής έκτασης. Μάλιστα δεν είναι λίγοι οι διηγηματογράφοι που μειώνουν όλο και περισσότερο την έκταση του διηγήματος δημιουργώντας το υποείδος των μικροδιηγημάτων (flash story).

Μία τέτοια συλλογή είναι και το «σκοτωμένο νερό» της Ελένης Αναστασοπούλου (Γαβριηλίδης, 2013). Η συλλογή μπολιάζει την σύγχρονη διηγηματογραφία με καινοτόμες προσεγγίσεις. Ο υποβιβασμός του μύθου στο αναγκαίο κυτταρικό του επίπεδο και η αντικατάστασή του από την ψυχογράφηση του ήρωα, το απρόσμενο τέλος και η θεματική μετατόπιση του συγγραφικού ενδιαφέροντος είναι τα χαρακτηριστικά του πρώτο μέρους της συλλογής.
Αξιοπρόσεκτο στοιχείο είναι το "απρόσμενο" και η "μετατόπιση του θέματος". Σε αντίθεση με τη διηγηματογραφική παράδοση, κατά την οποία το κεντρικό θέμα του έργου τίθεται πριν ακόμη τη μέση, η συγγραφέας εκπλήσσει τον αναγνώστη. Όσο προχωρά η αφήγηση, το συγγραφικό ζητούμενο αλλάζει, μετατοπίζεται. Σε πολύ λίγα διηγήματα της ενότητας ο αναγνώστης συλλαμβάνει το κεντρικό θέμα πριν το τέλος. Ωστόσο, η μετατόπιση αυτή γίνεται με τέτοια φυσικότητα που δεν προκαλεί. Με την αξιοποίηση της προοικονομίας και της συνειρμικής σύνδεσης, όλα εξελίσσονται ομαλά. Το χιούμορ και ο σαρκασμός είναι μερικά ακόμα χαρακτηριστικά του ύφους της που λειτουργούν ως κονίαμα.
Σημαντικό είναι επίσης ότι δίνεται έμφαση στο συναίσθημα κι όχι στο μύθο. Πολλές δημιουργίες δεν είναι καν διηγήματα (με τον αυστηρό ορισμό). Απουσιάζει εντελώς η πλοκή ή είναι υποτυπώδης. Αυτά τα αφηγήματα πλησιάζουν περισσότερο στα πεζογραφήματα του Γιώργου Ιωάννου. Είναι κρίσεις, αναμνήσεις συχνά ως ένα πεζογραφικό οδοιπορικό με συνειρμική σύνδεση. Ωστόσο, η ζωντάνια της γλώσσας και η ποιητική γραφή δένουν αρμονικά τα αφηγήματα αυτά μέσα στη συλλογή, ως μικρές παρεκβάσεις ανασκόπησης του κοινωνικού παρόντος και του βαθύτερου ψυχισμού των ανθρώπων.
Παράλληλα, καινοτόμα είναι η διάκριση παρόντος και παρελθόντος που ταυτίζονται με τις δύο ανεξάρτητες ενότητες. Το πρώτο -άτιτλο- μέρος είναι μία διαδρομή στο παρόν. Μικρές ιστορίες, σύντομες ανατρεπτικές ματιές της κοινωνίας. Συχνά χωρίς πλοκή, δίνεται έμφαση στην ψυχολογία του ήρωα. Στο δεύτερο μέρος (σκοτωμένο νερό) οι ιστορίες διαδραματίζονται στο παρελθόν. Η πλοκή υπάρχει, αλλά και πάλι τίθεται σε δεύτερο επίπεδο. Το παρελθόν ενός χωριού αναβιώνει μέσα από ατομικές ιστορίες μετανάστευσης, αγώνα για κοινωνική επιβίωση λόγω διαφορετικότητας, έρωτα, πολιτικών συγκρούσεων.
Παράλληλα, το εφεύρημα μιας ενότητας (της δεύτερης) συναποτελούμενης από αυτόνομα διηγήματα που εξελίσσονται σε κοινό χώρο με κοινά πρόσωπα και διασταυρούμενες -κοινές- καταστάσεις, αντικαθιστά την απουσία πλοκής και δίνει την ψευδαίσθηση μιας ενιαίας ιστορίας. Είναι πολύ ενδιαφέρον το ευρηματικό τέχνασμα της συνύπαρξης σε μια συλλογή έργων ανεξάρτητων μεταξύ τους που όμως καλύπτουν κοινά βιώματα, πρόσωπα και τόπο. Αν και διατηρείται η διηγηματογραφική αυτονομία, εντούτοις όλα κινούνται στον ίδιο χώρο, με κοινά πρόσωπα σε ακτινωτή σύνδεση των ατομικών ιστοριών όπως ακριβώς οι κοινωνικές σχέσεις.
Η πλοκή -αν και περιορισμένη στη λογική της πληρότητας του διηγήματος- στο πλαίσιο της ενότητας είναι υπαρκτή και φωτίζει όλες τις πτυχές των κοινωνικών σχέσεων στο αφηγούμενο χωριό. Σύντομα διηγήματα, που θα μπορούσαν να ειδωθούν ως μικρά κεφάλαια μιας νουβέλας, δημιουργούν το ψηφιδωτό μιας μικρογραφίας της κοινωνίας στοιβαγμένης σε ένα τυπικό ελληνικό χωριό, αποσπασματικές ματιές της ζωής ενός χωριού. Η ταβέρνα, οι ενοχές και οι φυλακίσεις, ο ρατσισμός και η διαφορετικότητα, τα πολιτικά και τα ερωτικά πάθη, οι μικρές ιστορίες που στιγματίζουν τα άτομα και διαμορφώνουν τις κοινωνικές σχέσεις ενός χωριού.

Η συγγραφέας μεταχειρίζεται με ευελιξία μια πλούσια ποικιλία συγγραφικής γλώσσας. Σε ορισμένα διηγήματα κυριαρχεί η αφήγηση και η περιγραφή. Η ποιητική διατύπωση είναι το κύριο στοιχείο της. Πειραματίζεται με όλες τις αφηγηματικές τεχνικές (διάλογο, προοικονομία, διάθλαση αφηγηματικού χρόνου, αναδρομές). Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση συνυπάρχει με τον παντογνώστη παρατηρητή, αλλά είναι πάντα μονομερής, καθώς δίνεται από την οπτική ενός προσώπου. Η μονοεστιακή αφήγηση σε συνδυασμό με το α΄ γραμματικό πρόσωπο δημιουργεί την αίσθηση της εξομολόγησης, βυθίζοντας τη μυθοπλασία σε ένα ψευδές ύφος απομνημονευμάτων. Ο μικροπερίοδος λόγος ενισχύει την προφορικότητα της γλώσσας.

Κινεί τον -υποτυπώδη αναγκαίο-  μύθο με ταχύτητα και δημιουργεί ένα αίσθημα οικειότητας στο ύφος του. Σε άλλα διηγήματα κυριαρχεί ο διάλογος, σα σε θεατρικά αποσπάσματα, σα σε μικρά μονόπρακτα. Οι στιχομυθίες όχι μόνο υποστηρίζουν το ύφος του "απρόσμενου" με τη διαλογική ζωντάνια, αλλά και συμβάλλουν στην αρτιότερη έκφραση του συναισθήματος.

Από τον τίτλο ακόμα η συλλογή ξαφνιάζει. Το τόσο ζωογόνο νερό, στον τίτλο είναι σκοτωμένο. Μία ξύλινη πινακίδα στο εξώφυλλο όμως ξαφνιάζει, αφού παραπέμπει σε πραγματικό τοπωνύμιο. Είναι ένας μικρός και ισχυρός καταρράκτης στο Δίλοφο (πατρίδα της συγγραφέως). Η ίδια η συλλογή σκιαγραφεί τις ζωές και τον ψυχισμό ανθρώπων που παρασέρνονται από τον καταρράκτη της ζωής μέσα στη σύντομη διηγηματογραφική καταγραφή τους. Ταυτόχρονα, όμως δηλώνεται και η χωρική ταυτότητα της συλλογής και της έμπνευσης της Αναστασοπούλου.

Φυσάει βοριάς σήμερα
ο ορίζοντας είναι καθαρός
όπως το βλέμμα σου
κοίτα τον κόσμο
κατάματα
μήπως και ξεβρομίσει

Σ

Soffia il vento settentrionale,oggi
l'orizzonte è chiaro
come i tuoi occhi
guarda il mondo
faccia a faccia
per pulire Il fetore dell mondo

θράκα: Το «Σκοτωμένο Νερό» της Ελένης Αναστασοπούλου ως ...

θράκα: Το «Σκοτωμένο Νερό» της Ελένης Αναστασοπούλου ως ...:             Η Schisandra chinensis ή επί το ελληνικώτερον Σχιζάνδρα η κινεζική, είναι ένα από τα φυτά υπερτροφές όχι τόσο γνωστό ...

Νίπτω τας χείρας μου

Στην Κούνεβα ,σκέπασα το πρόσωπό μου με τα χέρια

Στον Γρηγορόπουλο, κατέβασα την κουκούλα

Στο μαγγάλι, άναψα τα καλοριφέρ-είχα ακόμη λεφτά για πετρέλαιο

Στον Φύσσα, σφύριξα σε μορφή ραπ

Στις καθαρίστριες ,έσπρωξα τα σκουπίδια κάτω απ’ το χαλί

Στον άνεργο, κοίταξα τη δουλίτσα μου

Σ’ αυτόν που έπεσε απ’ τον πέμπτο, σήκωσα τα κάγκελα

Στους μετανάστες, γύρισα το κεφάλι

Στα παιδιά που έφυγαν στο εξωτερικό, κούνησα  το μαντήλι

Στον Ρωμανό, νίπτω τας χείρας μου

Όταν θα ‘ρθει η σειρά μου… όχι δεν θα ‘ρθει η σειρά μου… κι αν έρθει; τότε ποιος;

Ελεύθερη επιλογή 

Κόπασε ο αέρας στα μακριά μαλλιά
χέρι χαϊδευτικό
έδεσε τα καράβια στους κοίλους μοιχούς.
Ελάφι παρθενικό
με το αίμα στα μάτια τραβάει για το βωμό
με τη θέλησή του
για μιαν εκστρατεία, για έναν άνεμο

Ιφιγένεια, Πολυξένη, Μακαρία
΄Εστιν ούν τραγωδία;

"Η Νέκυια του Νίκου Ρωμανού" της Ελένης Αναστασοπούλου

http://www.bibliotheque.gr/article/43573

Οταν ο θυμός και η θλίψη ξεχειλίζει και δεν υπάρχουν λέξεις να τα εκφράσεις γιατί οι λέξεις έχασαν το νόημά τους απ' την αλόγιστη χρήση τότε ανατρέχεις, με δέος, σ΄εκεινους που τα έχουν πρωτοπεί και τα έχουν πει όλα...

 Ομήρου Οδυσσειάς
Μετάφραση Ν. Καζαντζάκη – Ι. Κακριδή
1938 ( Όγδοη και τελική μορφή)

- Πως φτάνεις ζωντανός στ᾿ ανήλιαγα σκοτάδια κάτω, γιε μου;
Στους ζωντανούς είναι ανημπόρετο να τ᾿ αντικρίζουν τούτα’
δε γίνεται να τα διαβεί κανένας

 

- Η ανάγκη, μάνα, με κατέβασε στον Κάτω Κόσμο τώρα
ως πήρε ο γήλιος και βασίλεψε κι ίσκιωσαν όλοι οι δρόμοι,
τα παρακάλια πια σαν τέλεψα και τα ταξίματα μου
έφτασε η ψυχή (του Αλέξανδρου), του συντρόφου μου᾿
κι όπως τον είδα, τον συμπόνεσα, τα κλάματα με πήραν,
και κράζοντας τον ανεμάρπαστα του συντυχαίνω λόγια:
« (Αλέξανδρε )στο ανήλιαγο σκοτάδι, πως κατέβηςπεζός εσύ; ”
Σαν είπα τούτα, εκείνος βόγγηξε κι αυτά μου απηλογήθη:
«Θεού βουλή κακιά με αφάνισε. (Μα) να θυμηθείς και μένα
μνημούρι ασκώσετέ μου του δύστυχου, που κι οι μελλούμενες γενιές
να μου θυμούνται. Κι ως τούτα πια τελέψεις, κάρφωσε κι ένα κουπί στο μνήμα,
αυτό που ζώντας είχα κι έλαμνα μαζί με τους συντρόφους.»

Όλα όσα γύρεψες, βαριόμοιρε, θα κάμω απ᾿ άκρη ως άκρη
Τέτοιες κουβέντες συναλλάζαμε λυπητερές οι δυο μας, (μάνα)

 

-Μα εσύ, (γιε μου,) θα γδικιωθείς διαγέρνοντας τις αδικίες τους όλες;

Τώρα στο φως μιαν ώρα αρχύτερα κοίτα ν᾿ ανέβεις, και πρόσφερε θυσίες
μεγάλες (τι) στέκει ένας θεός στο δρόμο σου᾿ τι σου ‘χει μάνητα.
(Ετσι)ο θάνατος γλυκός, γαλήνιος θα ‘ρθει να σε ‘βρει αλάργα
μες σε βαθιά καλά γεράματα. Μπροστά μου την ψυχή της μάνας θωρώ κι ουδέ βαστάει
τα μάτια στο γιο της να στυλώσει αντίκρυ του και να του κουβεντιάσει.
(Γιατί) οι μέρες διάβηκαν και κύλησαν οι μήνες
(κι ούτ’ είδε)μάντη να ‘ρχεται, ρηγάρχη, ν᾿ αντικρίσει,
που θα σου πει ποιος θα ‘ναι ο δρόμος σου, της στράτας σου το μάκρος
και στήσαμε κατάρτι κι άρμενα στο μελανό καράβι᾿
και μπήκαμε κι ατοί μας βαριά θλιμμένοι,
και τα μάτια μας πλημμύρισαν στο κλάμα

-τέκνον ἐμόν, πῶς ἦλθες ὑπὸ ζόφον ἠερόεντα
ζωὸς ἐών; χαλεπὸν δὲ τάδε ζωοῖσιν ὁρᾶσθαι.
οὔ πως ἔστι περῆσαι

-μῆτερ ἐμή, χρειώ με κατήγαγεν εἰς Ἀίδαο
δύσετό τ᾿ ἠέλιος σκιόωντό τε πᾶσαι ἀγυιαί.
τοὺς δ᾿ ἐπεὶ εὐχωλῇσι λιτῇσί τε, ἔθνεα νεκρῶν,
«πρώτη δὲ ψυχὴ Ἐλπήνορος ἦλθεν ἑταίρου:
τὸν μὲν ἐγὼ δάκρυσα ἰδὼν ἐλέησά τε θυμῷ,
καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδων:
«Ἐλπῆνορ, πῶς ἦλθες ὑπὸ ζόφον ἠερόεντα;
ἔφθης πεζὸς ἰὼν
«ὣς ἐφάμην, ὁ δέ μ᾿ οἰμώξας ἠμείβετο μύθῳ:
ἆσέ με δαίμονος αἶσα κακὴ
κέλομαι μνήσασθαι ἐμεῖο.
σῆμά τέ μοι χεῦαι πολιῆς,
ἀνδρὸς δυστήνοιο καὶ ἐσσομένοισι πυθέσθαι.
ταῦτά τέ μοι τελέσαι πῆξαί τ᾿ ἐπὶ τύμβῳ ἐρετμόν,
τῷ καὶ ζωὸς ἔρεσσον ἐὼν μετ᾿ ἐμοῖς ἑτάροισιν.’

‘ταῦτά τοι, ὦ δύστηνε, τελευτήσω τε καὶ ἔρξω.’
εἴδωλον δ᾿ ἑτέρωθεν ἑταίρου πόλλ᾿ ἀγόρευεν:

- ἀλλ᾿ ἦ τοι κείνων γε βίας ἀποτίσεαι ἐλθών
ἀλλὰ φόωσδε τάχιστα λιλαίεο
οἴκαδ᾿ ἀποστείχειν ἔρδειν θ᾿ ἱερᾶς ἑκατόμβας
ἀθανάτοισι θεοῖσι
τὸν δέ τοι ἀργαλέον θήσει θεός χωόμενος
θάνατος δέ τοι ἐξ ἁλὸς αὐτῷ ἀβληχρὸς
μάλα τοῖος ἐλεύσεται, ὅς κέ σε πέφνῃ
γήραι ὕπο λιπαρῷ ἀρημένον

μητρὸς τήνδ᾿ ὁρόω ψυχὴν
, οὐδ᾿ ἑὸν υἱὸν
ἔτλη ἐσάντα ἰδεῖν οὐδὲ προτιμυθήσασθαι.
ἀλλ᾿ ὅτε δὴ μῆνές τε καὶ ἡμέραι ἐξετελεῦντο
Μάντις ἐλεύσεται ὅς κέν τοι εἴπῃσιν ὁδὸν καὶ μέτρα κελεύθου νόστον θ’
έτρα κελεύθου ἐν δ᾿ ἱστὸν τιθέμεσθα καὶ ἱστία νηὶ μελαίνῃ,
ἂν δὲ καὶ αὐτοὶ Ἀ βαίνομεν ἀχνύμενοι θαλερὸν κατὰ δάκρυ χέοντες